Tangkur kuda (Latin: Hyppocampus kuda) adalah spesies laut kategori ikan dari keluarga Syngnathidae, genus Hyppocampus atau kuda laut, dan masih satu kerabat dengan Tangkur buaya.[1] Setidaknya terdapat enam spesies kuda laut, yaitu Hyppocampus kuda, Hyppocampus abdominalis, Hyppocampus trimaculatus, Hyppocampus coronatus, Hyppocampus spinosissimus, dan Hyppocampus hstrix.[2] Spesies Hyppocampus kuda atau dikenal sebagai kuda laut kuning merupakan spesies umum yang dijumpai di perairan Indonesia.[2] Spesies ini telah dibenihkan secara terkendali di Balai Besar Pengembangan Budidaya Laut (BBPBL), di Lampung.[2]

Tangkur kuda
Hippocampus kuda

Seahorse
Status konservasi
Rentan
IUCN10075
Taksonomi
KerajaanAnimalia
FilumChordata
KelasActinopteri
OrdoSyngnathiformes
FamiliSyngnathidae
GenusHippocampus
SpesiesHippocampus kuda
Bleeker, 1852

Ciri-ciri fisik sunting

Kepala tangkur buaya membentuk sudut 90° dengan tubuhnya.[1] Bentuknya mirip dengan kuda buah papan catur.[1] Seluruh tubuhnya diliputi gelang-gelang kulit tebal.[1]

Cara hidup sunting

Kuda laut memakan binatang kecil-kecil, plankton dan renik, misalnya udang, ikan kecil, dan larva tiram yang hidup di antara rumput laut, lamun dan karang.[2] Biasanya tangkur kuda menanti makanannya dengan sabar sehingga makanannya datang sendiri mendekat ke kepalanya.[2]

Tangkur kuda melepaskan diri dari pegangannya, gerakannya lamban melayang-layang dalam posisi vertikal, tenaga pendorongnya adalah lambaian sirip punggung yang kecil dan lemah, yang kadang-kadang tampak kurang jelas.[2] Jika terbawa arus, maka tangkur kuda akan hanyut dan menempuh jarah yang sangat jauh meskipun mereka terkenal sangat malas.[2]

Habitat sunting

Tankur kuda biasa hidup di laut dangkal di sepanjang pantai, di mana terdapat rumput laut, lamun, dan karang.[2]

Cara berkembang biak sunting

Tankur kuda merupakan hewan yang berkembang biak dengan cara kehamilan pada si jantan.[2] Karena itu, tangkur kuda jantang memiliki kantung pengeraman yang disebut brood pouch yang terdapat pada perutnya.[2] Pasangan tangkur kuda adalah pasangan sehidup semati.[2] Jika pada hewan lain terjadi transfer sperma dari jantan ke betina, maka pada tangkur kuda sebaliknya, si betina akan mentransfer sel telurnya ke kantong pengeraman si jantan hingga menetas.[2] Tangkur kuda seperti halnya spesies kuda laut lainnya mencapai dewasa pada usia 7 bulan.[2]

Daftar spesies sunting

Tangkur kuda termasuk dalam genus kuda laut (Latin: Hippocampinae, Hippocampus), dari keluarga Syngnathidae. Berikut adalah beberapa anggota keluarga lainnya:

Daftar ini dibuat secara otomatis dari data Wikidata dan diperbarui secara berkala oleh Listeriabot.

Spesies nama takson Gambar
Hippocampus abdominalis Hippocampus abdominalis
 
Hippocampus agnesae Hippocampus agnesae
Hippocampus alatus Hippocampus alatus
 
Hippocampus algiricus Hippocampus algiricus
 
Hippocampus angustus Hippocampus angustus
Hippocampus antiquorum Hippocampus antiquorum
Hippocampus antiquus Hippocampus antiquus
Hippocampus aterrimus Hippocampus aterrimus
Kuda laut barbour Hippocampus barbouri
 
Pygmy seahorse Hippocampus bargibanti
 
Hippocampus biocellatus Hippocampus biocellatus
Hippocampus bleekeri Hippocampus bleekeri
Réunion seahorse Hippocampus borboniensis
 
Hippocampus brachyrhynchus Hippocampus brachyrhynchus
Hippocampus breviceps Hippocampus breviceps
 
Hippocampus brevirostris Hippocampus brevirostris
Hippocampus brunneus Hippocampus brunneus
Giraffe seahorse Hippocampus camelopardalis
 
Cape seahorse Hippocampus capensis
 
Hippocampus casscsio Hippocampus casscsio
Hippocampus chinensis Hippocampus chinensis
Hippocampus colemani Hippocampus colemani
 
Kuda laut ekor harimau Hippocampus comes
 
Crowned seahorse Hippocampus coronatus
 
Hippocampus curvicuspis Hippocampus curvicuspis
Hippocampus dahli Hippocampus dahli
Hippocampus deanei Hippocampus deanei
Hippocampus debelius Hippocampus debelius
Denise's pygmy seahorse Hippocampus denise
 
Hippocampus ecuadorensis Hippocampus ecuadorensis
Hippocampus elongatus Hippocampus elongatus
lined seahorse Hippocampus erectus
 
Hippocampus erinaceus Hippocampus erinaceus
Hippocampus fascicularis Hippocampus fascicularis
Kuda laut fisher Hippocampus fisheri
 
Hippocampus fuscus Hippocampus fuscus
 
Hippocampus graciliformis Hippocampus graciliformis
Hippocampus gracilis Hippocampus gracilis
Hippocampus gracilissimus Hippocampus gracilissimus
Big-head seahorse Hippocampus grandiceps
Long-snouted seahorse Hippocampus guttulatus
 
Hippocampus haema Hippocampus haema
 
Hippocampus hendriki Hippocampus hendriki
Hippocampus hildebrandi Hippocampus hildebrandi
Hippocampus hilonis Hippocampus hilonis
Short-snouted seahorse Hippocampus hippocampus
 
Kuda laut ekor duri Hippocampus histrix
 
Hippocampus horai Hippocampus horai
Hippocampus hudsonius Hippocampus hudsonius
Pacific seahorse Hippocampus ingens
 
Hippocampus japapigu Hippocampus japapigu
 
Hippocampus japonicus Hippocampus japonicus
Jayakar's seahorse Hippocampus jayakari
 
Hippocampus jugumus Hippocampus jugumus
Hippocampus kampylotrachelos Hippocampus kampylotrachelos
Hippocampus kaupii Hippocampus kaupii
Kuda laut kellogg Hippocampus kelloggi
 
Hippocampus kincaidi Hippocampus kincaidi
Tangkur kuda Hippocampus kuda
 
Hippocampus laevicaudatus Hippocampus laevicaudatus
Hippocampus lenis Hippocampus lenis
Lichtenstein's seahorse Hippocampus lichtensteinii
Hippocampus manadensis Hippocampus manadensis
Hippocampus mannulus Hippocampus mannulus
Hippocampus marginalis Hippocampus marginalis
Hippocampus melanospilos Hippocampus melanospilos
Bullneck seahorse Hippocampus minotaur
 
Japanese seahorse Hippocampus mohnikei
 
Hippocampus moluccensis Hippocampus moluccensis
Hippocampus montebelloensis Hippocampus montebelloensis
Hippocampus multispinus Hippocampus multispinus
Hippocampus nalu Hippocampus nalu
 
Hippocampus natalensis Hippocampus natalensis
Hippocampus novaehebudorum Hippocampus novaehebudorum
Hippocampus novaehollandiae Hippocampus novaehollandiae
Hippocampus obtusus Hippocampus obtusus
Hippocampus paradoxus Hippocampus paradoxus
 
Hippocampus patagonicus Hippocampus patagonicus
 
Hippocampus planifrons Hippocampus planifrons
Hippocampus poeyi Hippocampus poeyi
Hippocampus polytaenia Hippocampus polytaenia
Hippocampus pontohi Hippocampus pontohi
 
Hippocampus procerus Hippocampus procerus
 
Hippocampus pusillus Hippocampus pusillus
Hippocampus queenslandicus Hippocampus queenslandicus
Hippocampus raji Hippocampus raji
Hippocampus ramulosus Hippocampus ramulosus
 
Hippocampus regulus Hippocampus regulus
Slender seahorse Hippocampus reidi
 
Hippocampus rhynchomacer Hippocampus rhynchomacer
Hippocampus rosamondae Hippocampus rosamondae
Hippocampus sarmaticus Hippocampus sarmaticus
 
Hippocampus satomiae Hippocampus satomiae
 
Hippocampus semispinosus Hippocampus semispinosus
Hippocampus severnsi Hippocampus severnsi
 
Hippocampus sindonis Hippocampus sindonis
 
Hippocampus slovenicus Hippocampus slovenicus
 
Hedgehog seahorse Hippocampus spinosissimus
 
Hippocampus stylifer Hippocampus stylifer
Hippocampus subcoronatus Hippocampus subcoronatus
Hippocampus subelongatus Hippocampus subelongatus
 
Hippocampus suezensis Hippocampus suezensis
Hippocampus taeniops Hippocampus taeniops
Hippocampus taeniopterus Hippocampus taeniopterus
 
Hippocampus takakurae Hippocampus takakurae
Hippocampus tetragonous Hippocampus tetragonous
Flat-faced seahorse Hippocampus trimaculatus
 
Hippocampus tristis Hippocampus tristis
Hippocampus tuberculatus Hippocampus tuberculatus
Hippocampus tyro Hippocampus tyro
Hippocampus villosus Hippocampus villosus
Hippocampus vulgaris Hippocampus vulgaris
Hippocampus waleananus Hippocampus waleananus
 
Hippocampus whitei Hippocampus whitei
 
Zebra seahorse Hippocampus zebra
Dwarf seahorse Hippocampus zosterae
 
Akhir dari daftar yang dibuat secara otomatis.

Referensi sunting

  1. ^ a b c d (Indonesia)Hassan Shadily & Redaksi Ensiklopedi Indonesia (Red & Peny)., Ensiklopedi Indonesia Jilid 6 (SHI-VAJ). Jakarta: Ichtiar Baru-van Hoeve, hal. 3443-3444
  2. ^ a b c d e f g h i j k l m (Indonesia)M. Ghufran dan H. Kordi K., Panduan Lengkap Budidaya Kuda Laut. Yogyakarta: Penerbit Andi, hal. 10