Bacillus adalah genus bakteri Gram-positif berbentuk batang yang anggota dari filum Firmicutes. Spesies Bacillus dapat bersifat aerob obligat (bergantung pada oksigen) maupun anaerob fakultatif (mampu menjadi anaerob saat oksigen tidak ada). Bakteri Bacillus yang dikultur akan menunjukkan hasil positif untuk uji enzim katalase ketika oksigen ditemukan atau telah digunakan.[1]

Bacillus

Foto mikroskopis Bacillus subtilis dengan pewarnaan Gram dan pembesaran 1.000x. Bentuk oval yang tidak terwarnai merupakan endospora.
Pewarnaan GramGram-positif
Taksonomi
SuperdomainBiota
DomainBacteria
KerajaanBacillati
FilumBacillota
KelasBacilli
OrdoCaryophanales
FamiliBacillaceae
GenusBacillus
Cohn, 1872
Tipe taksonomiBacillus subtilis
Tata nama
Sinonim taksonPseudobacillus
Spesies
B. acidiceler

B. acidicola
B. acidiproducens
B. acidocaldarius
B. acidoterrestris
B. aeolius
B. aerius
B. aerophilus
B. agaradhaerens
B. agri
B. aidingensis
B. akibai
B. alcalophilus
B. algicola
B. alginolyticus
B. alkalidiazotrophicus
B. alkalinitrilicus
B. alkalisediminis
B. alkalitelluris
B. altitudinis
B. alveayuensis
B. alvei
B. amyloliquefaciens

  • B. a. subsp. amyloliquefaciens
  • B. a. subsp. plantarum

B. amylolyticus
B. andreesenii
B. aneurinilyticus
B. anthracis
B. aquimaris
B. arenosi
B. arseniciselenatis
B. arsenicus
B. aurantiacus
B. arvi
B. aryabhattai
B. asahii
B. atrophaeus
B. axarquiensis
B. azotofixans
B. azotoformans
B. badius
B. barbaricus
B. bataviensis
B. beijingensis
B. benzoevorans
B. beringensis
B. berkeleyi
B. beveridgei
B. bogoriensis
B. boroniphilus
B. borstelensis
B. brevis Migula
B. butanolivorans
B. canaveralius
B. carboniphilus
B. cecembensis
B. cellulosilyticus
B. centrosporus
B. cereus
B. chagannorensis
B. chitinolyticus
B. chondroitinus
B. choshinensis
B. chungangensis
B. cibi
B. circulans
B. clarkii
B. clausii
B. coagulans
B. coahuilensis
B. cohnii
B.composti
B. curdlanolyticus
B. cycloheptanicus
B. cytotoxicus
B. daliensis
B. decisifrondis
B. decolorationis
B. deserti
B. dipsosauri
B. drentensis
B. edaphicus
B. ehimensis
B. eiseniae
B. enclensis
B. endophyticus
B. endoradicis
B. farraginis
B. fastidiosus
B. fengqiuensis
B. firmus
B. flexus
B. foraminis
B. fordii
B. formosus
B. fortis
B. fumarioli
B. funiculus
B. fusiformis
B. galactophilus
B. galactosidilyticus
B. galliciensis
B. gelatini
B. gibsonii
B. ginsengi
B. ginsengihumi
B. ginsengisoli
B. globisporus

  • B. g. subsp. globisporus
  • B. g. subsp. marinus

B. glucanolyticus
B. gordonae
B. gottheilii
B. graminis
B. halmapalus
B. haloalkaliphilus
B. halochares
B. halodenitrificans
B. halodurans
B. halophilus
B. halosaccharovorans
B. hemicellulosilyticus
B. hemicentroti
B. herbersteinensis
B. horikoshii
B. horneckiae
B. horti
B. huizhouensis
B. humi
B. hwajinpoensis
B. idriensis
B. indicus
B. infantis
B. infernus
B. insolitus
B. invictae
B. iranensis
B. isabeliae
B. isronensis
B. jeotgali
B. kaustophilus
B. kobensis
B. kochii
B. kokeshiiformis
B. koreensis
B. korlensis
B. kribbensis
B. krulwichiae
B. laevolacticus
B. larvae
B. laterosporus
B. lautus
B. lehensis
B. lentimorbus
B. lentus
B. licheniformis
B. ligniniphilus
B. litoralis
B. locisalis
B. luciferensis
B. luteolus
B. luteus
B. macauensis
B. macerans
B. macquariensis
B. macyae
B. malacitensis
B. mannanilyticus
B. marinus
B. marisflavi
B. marismortui
B. marmarensis
B. massiliensis
B. megaterium
B. mesonae
B. methanolicus
B. methylotrophicus
B. migulanus
B. mojavensis
B. mucilaginosus
B. muralis
B. murimartini
B. mycoides
B. naganoensis
B. nanhaiensis
B. nanhaiisediminis
B. nealsonii
B. neidei
B. neizhouensis
B. niabensis
B. niacini
B. novalis
B. oceanisediminis
B. odysseyi
B. okhensis
B. okuhidensis
B. oleronius
B. oryzaecorticis
B. oshimensis
B. pabuli
B. pakistanensis
B. pallidus
B. pallidus
B. panacisoli
B. panaciterrae
B. pantothenticus
B. parabrevis
B. paraflexus
B. pasteurii
B. patagoniensis
B. peoriae
B. persepolensis
B. persicus
B. pervagus
B. plakortidis
B. pocheonensis
B. polygoni
B. polymyxa
B. popilliae
B. pseudalcalophilus
B. pseudofirmus
B. pseudomycoides
B. psychrodurans
B. psychrophilus
B. psychrosaccharolyticus
B. psychrotolerans
B. pulvifaciens
B. pumilus
B. purgationiresistens
B. pycnus
B. qingdaonensis
B. qingshengii
B. reuszeri
B. rhizosphaerae
B. rigui
B. ruris
B. safensis
B. salarius
B. salexigens
B. saliphilus
B. schlegelii
B. sediminis
B. selenatarsenatis
B. selenitireducens
B. seohaeanensis
B. shacheensis
B. shackletonii
B. siamensis
B. silvestris
B. simplex
B. siralis
B. smithii
B. soli
B. solimangrovi
B. solisalsi
B. songklensis
B. sonorensis
B. sphaericus
B. sporothermodurans
B. stearothermophilus
B. stratosphericus
B. subterraneus
B. subtilis

  • B. s. subsp. inaquosorum
  • B. s. subsp. spizizenii
  • B. s. subsp. subtilis

B. taeanensis
B. tequilensis
B. thermantarcticus
B. thermoaerophilus
B. thermoamylovorans
B. thermocatenulatus
B. thermocloacae
B. thermocopriae
B. thermodenitrificans
B. thermoglucosidasius
B. thermolactis
B. thermoleovorans
B. thermophilus
B. thermoruber
B. thermosphaericus
B. thiaminolyticus
B. thioparans
B. thuringiensis
B. tianshenii
B. trypoxylicola
B. tusciae
B. validus
B. vallismortis
B. vedderi
B. velezensis
B. vietnamensis
B. vireti
B. vulcani
B. wakoensis
B. weihenstephanensis
B. xiamenensis
B. xiaoxiensis

B. zhanjiangensis

Genus Bacillus meliputi spesies yang hidup bebas (nonparasitik) dan patogen parasitik. Dalam kondisi lingkungan yang tidak mendukung, Bacillus dapat menghasilkan endospora berbentuk oval yang memungkinkan mereka berada alam keadaan tidak aktif untuk jangka waktu yang lama. Endospora bukanlah spora sejati yang merupakan sarana menghasilkan keturunan. Pembetukan endospora awalnya mendefinisikan genus Bacillus, tetapi tidak semua spesies di dalamnya memiliki hubungan kekerabatan yang dekat sehingga mereka dipindahkan ke genus lain dalam filum Firmicutes.[2]

Pewarnaan Gram dari spesies Bacillus.

Referensi sunting

  1. ^ Turnbull PCB (1996). Bacillus. In: Barron's Medical Microbiology (Baron S et al., eds.) (edisi ke-4th). Univ of Texas Medical Branch. ISBN 978-0-9631172-1-2. 
  2. ^ Madigan M; Martinko J (editors). (2005). Brock Biology of Microorganisms (edisi ke-11th). Prentice Hall. ISBN 0-13-144329-1. 

Pranala luar sunting